Rasin-de-téulisso
Sedum acre
Crassulaceae
Àutri noum : Ris-de-paret, Pan-d'aucèu.
Noms en français : Orpin âcre, Poivre de muraille.
Descripcioun :Lou rasin-de-téulisso, o peréu ris-de-paret trachis, sus li roucas, li paret e li tepiero seco. Li fueio soun póupouso e li flour d'un poulit jaune esbrihaudant. I'a pas pèr s'engana.
Usanço :Emai siegon acre, li flour e fueio soun manjadisso e podon èstre boutado dins l'ensalado. Èi vertuous contro lou mau-de-terro (escourbut), fai pissa e bomi e levo li febre.
Port : Erbo
Taio : 2 à 10 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sedum
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2800 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Roucas
- Paret
- Tepiero seco
- Muraio
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Sedum acre L., 1753
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753